Przestępstwa skarbowe a wykroczenia skarbowe - najważniejsze różnice

Każdy przedsiębiorca powinien zdawać sobie sprawę z szeregu spoczywających na nim obowiązków, zwłaszcza tych związanych z kwestiami formalno-podatkowymi. W razie niedopełnienia niektórych zobowiązań powinien się liczyć z możliwością zastosowania wobec niego kary.

Z tego tekstu dowiesz się:

• co oznacza wykroczenie a co przestępstwo skarbowe,
• czym różni się wykroczenie od przestępstwa skarbowego,
• czym jest czyn ciągły,
• po jakim czasie ustaje termin karalności wykroczenia i przestępstwa skarbowego.

Najważniejsze definicje - przestępstwo skarbowe i wykroczenie skarbowe

Kodeks karny przewiduje występowanie zarówno przestępstw skarbowych, jak i wykroczeń. Aby zrozumieć ich istotę, warto sięgnąć do samego aktu prawnego i poznać definicję tego, co jest przestępstwem skarbowym, a co kwalifikuje się wyłącznie do bycia wykroczeniem skarbowym.

W artykule 53 kodeksu karnego skarbowego znajdujemy informację, że czyn zabroniony to zachowanie o znamionach określonych w kodeksie, które nie musi stanowić wykroczenia ani przestępstwa skarbowego. Zakwalifikowanie go do którejś z kategorii następuje na podstawie podanych w kodeksie wytycznych.

Wykroczenie skarbowe to natomiast czyn zabroniony w ramach kodeksu karnego skarbowego pod groźbą kary grzywny, którą określa się kwotowo, jeśli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej nie przekracza pięciokrotności wysokości minimalnego wynagrodzenia (w czasie popełnienia czynu zabronionego).

Przestępstwo skarbowe to natomiast czyn zabroniony pod groźbą kary grzywny (do ustalenia której stosuje się stawki dzienne), kary ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności.

Kodeks karny skarbowy, czyli uszczuplenie należności publicznoprawnej a możliwość otrzymania kary pozbawienia wolności

Jak zatem można łatwo zauważyć przestępstwa podatkowe od wykroczeń różnią się przede wszystkim kwestią kary, jakiej może się spodziewać osoba, dokonująca czynu zabronionego. W przypadku wykroczeń można liczyć głównie na karę grzywny (maksymalnie dwudziestokrotność wysokości minimalnego wynagrodzenia). Warto również wspomnieć, iż jeśli na skutek popełnienia wykroczenia skarbowego, wymierzając karę grzywny urzędnicy ustalą jej wysokość na nie przekraczającą podwójnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, osoba dopuszczająca się wykroczenia może zostać ukarana wyłącznie mandatem.

Sprawca czynu zabronionego, który jest kwalifikowany przez kodeks jako przestępstwo skarbowe, musi się liczyć z możliwością wymierzenia mu kary ograniczenia wolności lub kary pozbawienia wolności.

Warto również wspomnieć, że osoby, które zostały ukarane za wykroczenia skarbowe zachowują status osoby niekaranej, bez wpisania do Krajowego Rejestru Karnego.

Przestępstwa skarbowe a czyn ciągły

Karalność przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej może być różna i zależy również od częstotliwości popełniania danego czynu zabronionego.

Może bowiem dojść do popełnienia kilku zbliżonych czynów w krótkich odstępach czasu. W tej sytuacji kodeks karny skarbowy mówi o czynie ciągłym, w którego przypadku dochodzi do popełnienia czynu zabronionego dwa lub więcej razy w krótkich odstępach czasu. Takie zachowanie wciąż jest traktowane jako jedno przestępstwo skarbowe lub jedno wykroczenie skarbowe.

Kiedy mija termin karalności czynu zabronionego (przestępstwa lub wykroczenia podatkowego)?

Oddzielną kwestią w przypadku popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego jest termin ustania karalności.

Jeśli doszło do wykroczenia, termin ten upływa po roku od dokonania danego czynu zabronionego. W przypadku przestępstw termin jest zdecydowanie dłuższy i wynosi:

• 5 lat, jeśli przestępstwo podlegałoby karze grzywny, karze ograniczenia wolności lub karze pozbawienia wolności poniżej trzech lat.

• 10 lat, jeśli dokonano przestępstwa zagrożonego karą pozbawienia wolności przekraczającą trzy lata.

Przestępstwo skarbowe i wykroczenie podatkowe - sposób na uniknięcie odpowiedzialności

Jeśli sprawca popełnił wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe, może uniknąć wymierzenia mu kary. Sposobem na to jest dobrowolne zawiadomienie o fakcie popełnienia czynu zabronionego odpowiednie organy administracyjne, ujawniając istotne okoliczności, w tym również inne współodpowiedzialne podmioty. Więcej na temat formy i okoliczności, kiedy można złożyć czynny żal, pisaliśmy już w artykule: „Jak złożyć czynny żal elektronicznie?”.

Warto zatem mieć świadomość obowiązujących przepisów prawa oraz działać zgodnie z jego wytycznymi. Jeśli natomiast dojdzie już do jakichkolwiek uchybień, można skorzystać z dostępnych możliwości, by zminimalizować dotkliwość kary.

Artykuł nie stanowi porady prawnej, ani nie jest opinią prawną.